طولانیترین و البته مهمترین بخش در روند ساخت یک پروژه، بخش اجرایی آن است. بکارگیری نیروهای متخصص در اجرای سازه، ایجاد هماهنگی بین نیروها در فازهای مختلف، مدیریت امور مختلف بطور همزمان و داشتن تجربه کافی در پروژههای عمرانی از مهمترین شاخصههای یک تیم اجرایی توانمند است. باید در نظر داشت که غالب بودجه ساخت و ساز در یک پروژه صرف اجرای سازه آن میشود. به همین دلیل انتخاب اکیپهای اجرایی توانمند یکی از اصلی ترین دغدغههای کارفرمایان محترم است به گونهای که مانع از هدر رفت منابع پروژه شود.
تعریف اجرای سازه
اجرای سازه به مراحل و فرآیندهایی اطلاق میشود که در آنها طراحیها و نقشههای سازهای که توسط مهندسان معماری یا مهندسان سازه ایجاد شدهاند، به واقعیت تبدیل میشوند. این مراحل از آغاز ساخت تا تحویل نهایی سازه به مشتری شامل فرآیندهای زیر میشوند:
بیشتر بخوانید: طراحی سازه در ابرند
آمادهسازی محل ساخت در اجرای سازه: این مرحله شامل تهیه زمین، از بین بردن موانع موجود، تراشهزنی، خرید و تخصیص منابع و تجهیزات لازم برای شروع ساخت است.
فرآیند ساخت و اجرای سازه: این مرحله شامل اجرای بنا، انجام کارهای سازهای از جمله بتنریزی، ساخت اسکلتهای فلزی یا بتنی، نصب سیستمهای انرژی و اطفاء حریق، نصب درها و پنجرهها و غیره میشود.
نظارت و کنترل کیفیت: در طول فرآیند ساخت، نظارت و کنترل کیفیت بر انجام کارها انجام میشود تا اطمینان حاصل شود که سازهها با استانداردهای مربوطه سازگار هستند.
تستها و اعتبارسنجی در اجرای سازه: در این مرحله، تستهای مختلفی مانند تستهای استحکام سازه، آزمایشهای آتش، تستهای آب و هوا و غیره انجام میشوند.
تکمیل و تزیین: این بخش شامل مراحل داخلی مانند تزیین داخلی و نصب تجهیزات نهایی است که ساختمان را آماده بهرهبرداری میکند.
تحویل به مشتری: پس از انجام تمام مراحل، سازه به مشتری یا مالک تحویل داده میشود تا بتواند از آن استفاده کند.
مراحل پس از تحویل: شامل نگهداری، تعمیر و نگهداری دورهای سازه در طول زمان است.
مزایا و معایب اجرای سازه بتنی
قدرت فشاری بالا در اجرای سازه بتنی: سازههای بتنی دارای قدرت فشاری بالا هستند و میتوانند بارهای فشاری زیادی را تحمل کنند. این ویژگی آنها را برای ساختمانهای بلند و باربر مناسب میکند.
چند منظورگی: بتن به عنوان یک ماده چندمنظوره عمل میکند و میتواند به شکلهای مختلف برای نیازهای مختلف در اجرای سازه مورد استفاده قرار گیرد.
مقاومت در برابر حرارت در اجرای سازه: بتن در مقابل حرارت و آتش مقاومت دارد، به طوری که میتواند در سازههایی که نیاز به مقاومت در برابر حریق دارند، استفاده شود.
اقتصادی: تولید بتن از مواد اولیه راحت و قیمت مناسب آن باعث میشود که سازههای بتنی به طور کلی اقتصادی باشند.
شکلپذیری: بتن به راحتی به شکلهای مختلف قابل تغییر است و به وسیله قالبهای مختلف قابل ریختهگری و ساختهشدن میباشد.
مقاومت کمتر به کشش: یکی از معایب بزرگ بتن در اجرای سازه این است که مقاومت آن در برابر نیروهای کششی نسبت به نیروهای فشاری کمتر است. این موضوع باعث میشود که در سازههایی که به بارهای کششی زیادی نیاز دارند، مشکلاتی ایجاد شود.
وزن بالا در اجرای سازه : بتن یک ماده سنگین است و این امر میتواند باعث بار زیاد بر روی ساختمانها شود و در مواردی ممکن است نیاز به تقویت و تخمینزدن بهطور دقیقتر برای تحمل وزن سازه داشته باشد.
تاثیرات محیطی: بتن در اجرای سازه ممکن است تحت تأثیر عوامل محیطی مانند تغییرات دما، رطوبت، شوری و… قرار گیرد که میتواند باعث خرابی و ضعف در سازه شود.
مشکلات نصب سیستمها: نصب سیستمهای الکتریکی، ایمنی، تهویه و غیره در اجرای سازه بتنی ممکن است به دلیل وجود ساختارهای محکم دشوارتر به نظر بیاید.
نیاز به مراقبت و نگهداری: برای حفظ کیفیت و مقاومت سازههای بتنی، نیاز به نگهداری و مراقبت دورهای است.
اهمیت توجه به این مزایا و معایب و تصمیمگیری مناسب در انتخاب نوع سازه بر اساس نیازهای پروژه و شرایط محیطی امری بسیار مهم است.
فعالیت های قبل از شروع اجرای سازه
قبل از اجرای سازه، مراحل مهمی وجود دارد که باید انجام شود تا فرآیند اجرایی به درستی آغاز شود. این مراحل شامل مطالعه، برنامهریزی، طراحی، تهیه منابع و آمادهسازی محل ساخت میشوند.
مطالعه و تحقیقات اولیه قبل از اجرای سازه: در این مرحله، مطالعات مختلفی انجام میشود تا نیازها، محدودیتها، شرایط محیطی و معماری پروژه به دقت تعیین شوند.
برنامهریزی و طراحی مفهومی: با توجه به اطلاعات جمعآوریشده در اجرای سازه، طراحی مفهومی انجام میشود که شامل تعیین ابعاد اولیه، سبک سازه و سایر ویژگیهای اصلی است.
تهیه طرحهای مهندسی مفصل در اجرای سازه: در این مرحله، طرحهای دقیقتر و مهندسیشدهتر تهیه میشوند که شامل ابعاد دقیق، نقشههای سازهای، تفصیلات فنی و محاسبات مهندسی مورد نیاز است.
انتخاب مواد و تجهیزات برای اجرای سازه: مواد ساختمانی انتخاب و تعیین میشوند. این موضوع شامل انتخاب بتن، فولاد، آجر، چوب و سایر مواد ساختمانی است. همچنین تجهیزات مورد نیاز برای ساخت نیز تعیین میشوند.
آمادهسازی محل ساخت: محلی که قرار است اجرای سازه در آن انجام شود، آماده میشود. آماده سازی شامل تمیزکاری، حفر و تراشهزنی، تسطیح زمین، نصب سیاهبندی و تهیه قالبها و غیره است.
برنامهریزی اجرایی: تعیین زمانبندی دقیق اجرای مراحل، تخصیص منابع انسانی و مالی و تنظیم یک برنامه کاری مفصل برای اجرای سازه.
آمادهسازی مواد و تجهیزات به منظور اجرای سازه: مواد مورد نیاز برای اجرا و تجهیزات مورد استفاده تهیه و آماده میشوند تا در زمان مناسب و به درستی برای اجرا آماده باشند.
آموزش و ایمنی در اجرای سازه بتنی: تیم اجرایی باید آموزشهای مورد نیاز برای کار با تجهیزات و مواد را دریافت کند. همچنین ایمنی کار در محل ساخت باید مد نظر قرار گیرد.
آمادهسازی فنی و مهندسی در اجرای سازه: در صورت لزوم، اجرای آزمایشها و تستهای مهندسی قبل از آغاز ساخت برای اطمینان از تطابق با استانداردها و مشخصات انجام میشود.
این مراحل تنها بخشی از فعالیتهای قبل از اجرای سازه هستند. هر پروژه ممکن است نیازهای مختلفی داشته باشد و باید با دقت و مطابق با شرایط خاص آن، مراحل برنامهریزی و آمادهسازی انجام شود.
فعالیت های بعد از عقد قرارداد
بعد از عقد قرارداد برای اجرای یک سازه، مراحل متعددی وجود دارد که به منظور رسیدن به اجرای موفقیتآمیز پروژه انجام میشوند.
ابتدا طرحها و نقشههای مهندسی نهایی تهیه و تایید میشوند و تمام جزئیات اجرایی از جمله ابعاد دقیق، مواد و نحوه اجرا مشخص میشود. مواد مورد نیاز برای ساخت، به تعداد و کیفیت مشخص شده تهیه میشوند. برنامهریزی و کنترل تهیه و توزیع مواد به منظور تأمین به موقع و درست مواد مورد نیاز برای اجرا انجام میگیرد. تجهیزات، ابزارها و ماشینآلات لازم برای اجرا در محل کار استقرار داده میشوند. نیروهای کاری مورد نیاز برای اجرا انتخاب شده و در صورت لزوم آموزشهای مورد نیاز به آنها ارائه میشود.
اجرای فعالیتهای اصلی ساخت شامل حفر، بنای اسکلت، نصب اجزاء سازهای و غیره میشود. در طول فرآیند اجرایی، کنترل کیفیت اجرا انجام میشود تا تطابق با استانداردها و مشخصات مورد نظر حفظ شود. برنامه زمانبندی اجرایی کنترل و پیگیری میشود تا پروژه به موقع به پایان برسد. برنامهها و تدابیر مورد نیاز برای اطمینان از ایمنی کار در محیط ساخت به کار گرفته میشود. در صورتی که نیاز به تغییر در برنامه و طرحها پیشآید، این تغییرات با دقت و با تاثیر کمتر در پروژه انجام میشوند. در طول فرآیند اجرایی، گزارشهای مختلفی از جمله پیشرفت، مشکلات و راهحلها، هزینهها و دیگر جزئیات به مدیران و سایر ذینفعان ارائه میشود. در نهایت کنترل هزینهها و بودجه و پیگیری تا حد امکان برای حفظ هزینههای پروژه انجام می شود.
مراحل اجرای سازه بتنی
مراحل اجرای سازه بتنی شامل فرآیندهای مختلفی است که برای ساخت سازه بتنی از طراحی تا تکمیل لازم است. در ادامه، مراحل اصلی اجرای سازه بتنی را توضیح می دهیم:
آمادهسازی محل ساخت: شامل تسطیح زمین، حفر، خرید و تخصیص منابع و تجهیزات، نصب سیاهبندی و احتمالاً نصب مواد جلوگیری از رطوبت و آب میشود.
آمادهسازی قالبها: قالبها به شکلهای مختلف آماده میشوند که ابعاد و شکل آنها بر اساس نقشهها و طرحهای مهندسی تعیین میشود.
ریختهگری بتن: بتن به دقت ترکیب و به داخل قالبها ریخته میشود. در این مرحله، تمام مراحل مرتبط با تراکم بتن و حذف حباب هوا نیز انجام میشود.
تراکم بتن: بتن با استفاده از ویبرهگرها متراکم و فشرده میشود تا هوا و حبابهای موجود در آن حذف شود و بتن یکنواخت و مقاوم تر باشد.
تیز کاری و تراشکاری: بعد از خشک شدن بتن، قالبها تا حد امکان تراشه زده میشوند تا شکل نهایی و ابعاد دقیق آن بهدست آید.
نصب اجزاء سازهای: در این مرحله، اجزاء مختلف مانند پایهها، ستونها، بالاها و دیگر اجزاء بتنی نصب میشوند.
نصب سیستمهای اضافی: در صورت نیاز، سیستمهای مختلف مانند سیستمهای الکتریکی، تهویه مطبوع، اعلام حریق و… نصب میشوند.
تستها و اعتبارسنجی: پس از نصب، تستهای مختلفی برای تایید عملکرد صحیح سازه و سیستمها انجام میشود.
تکمیل و تزیین: اجرای مراحل داخلی مانند دیوارپوشها، کفپوشها، نصب درها و پنجرهها، پوشش دیوارها و تزیینات داخلی.
تستها و آزمونهای نهایی: پس از اتمام اجرای سازه، آزمونها و تستهای نهایی برای اطمینان از عملکرد صحیح سازه در شرایط واقعی انجام میشود.
تحویل به مشتری: پس از تکمیل تمام مراحل، سازه به مشتری یا مالک تحویل داده میشود تا از آن استفاده کند.
نگهداری و تعمیرات: در طول زمان، نگهداری و تعمیرات دورهای برای حفظ و بهبود کیفیت و ایمنی سازه لازم است.
پیشنهاد ابرند
تیم اجرایی لازم است تا درک درستی نسبت به طراحی سازه داشته باشد. علم طراحی در کنار تسلط به امور اجرایی، لازمه یک تیم اجریی قوی است تا بتوانند امور اجرا را به بهترین نحو پیش ببرند. همچنین تسلط تیم اجرایی به مباحث طراحی سبب میشود تا در ادامه کار ایرادات کمتری به نحوه اجرا وارد شود و مانع از تحمیل هزینههای اجرای مجدد و مقاوم سازی شود.
شرکت ابرند با نزدیک به یک دهه فعالیت در انواع پروژههای عمرانی، و سابقه درخشان در اجرا و احداث ساختمانهای مسکونی و غیر مسکونی در شهرهای مختلف، آمادگی لازم برای همکاری با کارفرمایان محترم جهت اجرای پروژه ساختمانی را دارد.