پایدارسازی گود

روش های متعددی جهت پایدارسازی گود وجود دارد. این روش ها شامل اجرای شمع، سپرکوبی، ساخت از بالا به پایین، میخکوبی یا Nailing، مهار متقابل و انکراژ (مهار گذاری) و روش خرپا میشود. هر یک از روش ها را میتوان هم به صورت جدا و هم بصورت ترکیبی اجرا کرد. معمولا این روش ها در پروژه های بزرگ به کار می روند و در هر روش عضوی به عنوان دیوار حائل عمل می کند.

بیشتر بخوانید: بهسازی خاک چیست؟

گام اول بررسی استحکام زمین و جنس خاک و شرایط معابر مجاور پروژه است. در ادامه تاسیسات زیرزمینی احتمالی باید شناسایی و بررسی شوند و اقدامات لازم برای جابجایی، محافظت و یا قطع آنها صورت گیرد. همچنین توجه به آب و فاضلاب و قنات ها و بررسی چاه ها و جلوگیری از ورود آب به دیواره و داخل گود ضروری است.

در ادامه به شرح مختصر چند تا از روش های متداول می پردازیم.

روش میخکوبی نیلینگ (Nailing)

روش نیلینگ یا میخکوبی شباهت زیادی به روش مهارسازی (آنکراژ) دارد. در این روش ابتدا چال (حفره) هایی در دیوار با عمق 5 تا 10 متر و قطر حدود 10 سانتی متر با دستگاه های مخصوص ایجاد می شود. سپس تثبیت و پایدارسازی گود توسط میلگردهای فولادی 28 تا 40 میلیمتر که اصطلاحا به آن میخ یا Nail می گویند، انجام می شود. میخ کوبی میلگردها از بالا به پایین شروع می شود و با فواصل حدود دو متر در داخل دیوار خاکی قرار می گیرد و آن را مسلح می کند. در مرحله بعدی از دوغاب (grout) برای جلوگیری از خوردگی میلگردها و پیوستگی آن با خاک در چال ها با فشار تزریق می شود بعد از این مرحله با یک لایه بتن شاتکریت سطح دیوار پوشانده می شود. در مراحل بعدی که بتن در حال عمل آوری است صفحات روی نیل های بیرون آمده از چال ها نصب می شوند. مرحله آخر هم ایجاد دیوار حائل است.

این روش در پایدارسازی گودهای متروها، ساختمان های بلند در مناطق شهری و جلوگیری از رانش احتمالی شیب های زمین به کار می رود.

از مزایای روش نیلینگ اشغال فضای کمتر در پروژه، پیشبرد و اجرای هم زمان گودبرداری و پایدارسازی و در نتیجه افزایش سرعت پروژه است. هم چنین نسبت به روش آنکراژ محدوده کمتری از خاک مسلح می شود و نیاز به مصالح کمتری دارد. از معایب این روش هم به محدودیت استفاده از آن در مناطق شهری و نیاز به کسب اجازه حفاری و استفاده از زمین های مجاور و نفوذ آب به آن در طول زمان اشاره کرد.

روش انکراژ یا مهارگذاری (Anchoring)

روش انکراژ، میل مهار یا دوخت به پشت هم نامیده می شود. مراحل این روش شباهت زیادی به روش نیلینگ دارد که بعد از گودبرداری و خاک برداری مق، چال ها (حفره ها) با عمق ها و تعداد و فاصله های مشخص در دیواره های گود برای قرار دادن میلگردها ایجاد می شوند. دوغاب به بخشی از حفره ها تزریق می شود و میلگرد از پیش تنیده یا استرند به عنوان عضو کششی درون حفره ها جای گذاری شده که باعث افزایش توان خاک می شود. و سپس نصب صفحه سر نیل ها انجام می شود. و در آخر امکان اجرای پوشش نهایی وجود دارد. در این روش نیز مهارگذاری از بالا به پایین اجرا می شود. تفاوت عمده این روش با روش نیلینگ در اعمال نیروی پس تنیدگی است. آنکراژ هم در پایدارسازی شیب ها، گودها و دیواره کنار بزرگراه ها به کار می رود.

این روش در مقایسه با سایر روش ها ایمنی بیشتری دارد و میلگردهای پس تنیده قدرت بیشتری در مهار نیروها نسبت به روش نیلینگ دارند که در نتیجه کنترل کیفی بهتری صورت می گیرد. مانند نیلینگ کمترین فضا را در پروژه اشغال می کند.

از معایب این روش هزینه نسبتا زیاد به علت استفاده از تجهیزات پیشرفته و ماشین آلات خاص و مصرف بالای مصالح است ولی می توان با ترکیب این روش با روش نیلینگ هزینه ها را کمتر کرد. روش آنکراژ مانند نیلینگ محدودیت استفاده از حریم مجاور را دارد.

روش مهار متقابل (Strut)

این روش از روش های پایدارسازی است که برای نگهداری دیواره ها در گودهای با عرض کم (تا 10 متر) به کار می رود. این روش شبیه به روش سازه نگهبان خرپایی، اما اجرای آن سریع تر است و در گودهای با عرض کم به علت کمبود فضا روش مهار متقابل گزینه مناسب تری می باشد. در این روش از استرات یا اعضای فشاری عمودی که به شکل H یا I هستند و اعضای افقی بین آن برای انتقال فشار خاک استفاده می شود. این اعضا معمولا تیرآهن یا لوله ها هستند که در فواصل حدود 5 متر قرار می گیرند. در این روش ابتدا شمع های نگهبان اطراف به عنوان دیوار موقت اجرا شده سپس حفره هایی به عمق گود برای قرار دادن پروفیل های فولادی حفر می شود. اجرای استرات از ابتدای کار انجام می شود و بعد قسمت بالایی پروفیل ها با تیرها افقی به صورت خرپا به هم متصل می شوند. و در ادامه به همین ترتیب عملیات گودبرداری و نصب اعضای افقی و عمودی به تدریج انجام می شود.

از مزایای این روش سرعت اجرای نسبتا زیاد در گودهای با عرض کم است. گودبرداری و پایدارسازی هم زمان از دیگر مزایای روش مهار متقابل است. عدم نیاز به اجازه همسایه ها و ورود به حریم های مجاور از دیگر مزایای این روش است.

در گودبرداری های با عرض زیاد اجرای استرات به صرفه نیست. نسبت به روش نیلینگ و انکراژ فضای بیشتری اشغال می کند و معمولا برای کارهای موقت به کار می رود. هم چنین نیاز به تجهیرات، ماشین آلات و نیروهای مجرب برای اجرای دقیق دارد.

در پایان امید است که این مطلب از بلاگ وب‌سایت شرکت مهندسی ابرند برای شما مفید واقع شده باشد.