English
فارسی
به منظور کنترل فرضیات طراحی در سازه‌های ژئوتکنیکی، وضعیت سازه در حین مراحل مختلف ساخت و مدتی پس از آن باید به دقت کنترل و ارزیابی شود. بدین منظور با نصب ابزارهای خاص، رفتار سازه شامل میزان تغییر شکل‌ها، تنش‌ها و فشارهای آب حفره‌ای در نقاط مختلف توسط حسگرهایی اندازه گیری می‌شود. در صورتیکه مقادیر قرائت شده از حد مجاز بیشتر باشد نیاز به طراحی مجدد و اصلاح روش اجرا می‌باشد. با توجه به تخصصی بودن کار، کلیه این فعالیت‌ها باید تحت نظارت افرادی با تجربه مرتبط صورت گیرد که دارای دانش فنی، درک و تحلیل نتایج بدست آمده از قرائت‌های ابزار دقیق باشند.
مفهوم پایش و رفتار سنجی
پایش و رفتارسنجی به عنوان دو اصل مهم در فرآیند ساخت و بهره‌برداری از سازه‌ها حائز اهمیت هستند. در این مقاله، به تعریف این مفهوم می‌پردازیم و سپس در مورد اهمیت و ضرورت انجام پایش و رفتار سنجی و چگونگی مانیتورینگ و رفتارسنجی سازه بحث می‌کنیم.
پایش به معنی نظارت و کنترل دائمی بر عملکرد سازه‌ها است، در حالی که رفتارسنجی به معنی اندازه‌گیری و ثبت دقیق و دوره‌ای رفتار سازه‌ها است. با استفاده از روش‌های پایش و رفتارسنجی، می‌توان عیوب و نواقص سازه‌ها را به سرعت شناسایی کرده و در صورت نیاز، تصمیمات لازم را برای تعمیر و نگهداری سازه‌ها اتخاذ کرد.
دلایل اهمیت و ضرورت انجام پایش و رفتار سنجی
پایش و رفتارسنجی در صنعت ساختمان و عمران به دلایلی بسیار مهم و ضروری انجام می‌شوند. در ادامه به بررسی این دلایل می‌پردازیم.
- با استفاده از روش‌های پایش و رفتارسنجی می‌توان عیوب و نواقص سازه‌ها را به صورت دقیق و کامل شناسایی کرد و در صورت نیاز، تصمیمات لازم را برای تعمیر و نگهداری سازه‌ها اتخاذ کرد.
- با استفاده از این روش‌ها، می‌توان هزینه‌های ناشی از تعمیرات و نگهداری غیرضروری سازه‌ها را کاهش داد.
- به علاوه پایش و رفتارسنجی به منظور افزایش ایمنی سازه‌ها و جلوگیری از وقوع حوادث و نواقص جدی در آن‌ها انجام می‌شود.
- به کمک پایش و رفتار سنجی، می‌توان کیفیت سازه‌ها را بهبود بخشید.
- همچنین به منظور افزایش عمر مفید سازه‌ها و جلوگیری از نیاز به تعویض زودرس آن‌ها انجام می‌شود.
- با استفاده از این روش‌ها، سطح اطمینان در مورد عملکرد سازه‌ها و تعمیرات و نگهداری آن‌ها افزایش می‌یابد.
مانیتورینگ و رفتار سنجی سازه چگونه است
مانیتورینگ و رفتارسنجی سازه‌ها به منظور شناسایی دقیق و دوره‌ای رفتار سازه‌ها و کنترل دائمی بر عملکرد آن‌ها انجام می‌شود. برای انجام این کار، از دستگاه‌هایی مانند سنسورهای لرزشی، ترمومترها، سنسورهای فشار و جریان و … استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها اطلاعات لازم را از سازه‌ها جمع‌آوری کرده و به داده‌های قابل فهم تبدیل می‌کنند.
سپس، با استفاده از نرم‌افزارهای مختلف، داده‌های جمع‌آوری شده تحلیل و پردازش می‌شوند و در نمودارها و جداول نمایش داده می‌شوند. در این مرحله، با بررسی دقیق نمودارها و جداول می‌توان رفتار سازه‌ها را به صورت دقیق و به موقع شناسایی کرد.
در مانیتورینگ و رفتارسنجی سازه‌ها، علاوه بر جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل آن‌ها، پایش برای تشخیص علائم خطرناک و نواقص و اختلالات در سازه‌ها نیز انجام می‌شود. به عنوان مثال، در صورتی که با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده، اختلالات جدی در رفتار سازه‌ها شناسایی شود، نیاز به اقدامات فوری برای تعمیر و نگهداری سازه‌ها احساس می‌شود.
روش‌های پایش و رفتارسنجی سازه‌های ساختمانی و عمرانی
- استفاده از سنسورهای لرزشی برای اندازه‌گیری لرزش‌های سازه‌ها و همچنین سنسورهای فشار برای اندازه‌گیری فشار در سازه‌ها.
- به‌کارگیری ترمومترها برای اندازه‌گیری دمای سازه‌ها و دستگاه‌های تصویربرداری برای تشخیص ترک‌ها و نواقص سازه‌ها.
- پایش با استفاده از شبکه‌های حسگر بی‌سیم برای جمع‌آوری داده‌های پایش و رفتارسنجی سازه‌ها در زمان واقعی از طریق اینترنت ارتباطی.
- همچنین پایش با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای برای پایش و رصد تحولات سازه‌ها در زمان واقعی و در مقیاس بزرگ.
- پایش با استفاده از روش‌های فراصوتی برای تشخیص ترک‌ها و نواقص سازه‌ها و با استفاده از روش‌های اکتوگرافی برای تشخیص نقاط ضعف سازه‌ها.
- پایش با استفاده از روش‌های تحلیل فرکانسی برای اندازه‌گیری پاسخ فرکانسی سازه‌ها به انواع مختلف بارها و با استفاده از روش‌های پردازش تصویر برای تشخیص ترک‌ها و نواقص سازه‌ها در تصاویر ویدئویی.
انتخاب روش‌های مناسب برای پایش و رفتارسنجی سازه‌ها به عواملی مانند نوع سازه، شرایط محیطی، هدف پایش و بودجه موجود بستگی دارد.
پیشنهاد ابرند:
خواندن این مقاله به شما کمک می‌کند تا با اهمیت پایش و رفتار سنجی و روش‌های مختلف آن آشنا شوید. همچنین در مورد چگونگی مانیتورینگ و رفتارسنجی سازه اطلاعاتی در اختیار شما می‌گذارد.
