دستورالعمل ایمنی، بهداشت و محیط ‌زیست چیست؟

مهم‌ترین موضوع در هر پروژه عمرانی، حفاظت از جان و سلامتی پرسنل پروژه اعم از مهندسان و کارگران پروژه است. برای رسیدن به این مهم، دستورالعمل و راهکاری مطمئن و مدرن به نام دستورالعمل ایمنی، بهداشت و محیط‌ زیست (HSE) ارائه شده است تا پرسنل پروژه بتوانند در محیطی امن و با اطمینان خاطر کار کنند. با رعایت دستورالعمل HSE، خطرات جانی محیط کار را کاهش می‌دهد و با به‌ وجود آوردن محیطی ایده‌آل برای کارگران و مسئولین پروژه، بهره‌وری پروژه را افزایش می‌دهد. در این مطلب از بلاگ وب‌سایت مهندسی ابرند بنا داریم تا به بررسی دستورالعمل ایمنی، بهداشت و محیط‌ زیست یا همان HSE بپردازیم؛ بنابراین، اگر شما نیز علاقه‌مندید تا در رابطه با این موضوع اطلاعاتی را به دست آورید، تا پایان این مطلب ما را همراهی کنید.

بیشتر بخوانید: پایدارسازی گود چیست؟

HSE یا دستورالعمل ایمنی، بهداشت و محیط‌ زیست چیست؟

بخش صنعتی هر کشور، نیروی محرکه اقتصادی و دلیل پیشرفت اجتماعی آن به شمار می‌شود و از این رو، نیروی کار را می‌توان یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های انسانی هر کشور نامید. به همین منظور، سه اصل بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست به‌عنوان قوانین بهداشت حرفه‌ای مشاغل در نظر گرفته شده‌اند تا نیروی انسانی بتواند در محیطی حفاظت‌شده و ایمن کار کند تا جامعه از داشتن چنین سرمایه‌ای محروم نشود. دانش HSE از علوم متعددی مانند شیمی، فیزیک، مهندسی، فیزیولوژی، آمار، علوم‌انسانی و پزشکی نشئت گرفته شده و به‌عنوان راهکاری مدرن می‌تواند در راستای سلامت کارگران و بهره‌وری پروژه‌ها بسیار مؤثر باشد.

درباره ماشین آلات گودبرداری بیشتر بخوانید

بهداشت کار یا مهندسی بهداشت چیست؟

بهداشت کار یا مهندسی بهداشت یکی از بخش‌های ساختار اچ اس ای است که به سلامت کارگران می‌پردازد. مهندسی بهداشت شامل پیش‌بینی، تشخیص، ارزیابی و کنترل خطرهای بهداشتی در محیط کار می‌شود. هدف مهندسی بهداشت که بخشی از دانش HSE است، ایجاد سلامت شغلی است. برای دستیابی سلامت شغلی باید مواردی مانند تأمین، حفاظت و بالابردن سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی کارکنان، حفاظت کارکنان در برابر عوامل زیان‌آور برای سلامتی، ایجاد تناسب و همخوانی میان کار با فرد، جلوگیری از آسیب‌ها و بیماری‌های ناشی از کار، استفاده از پرسنل توانمند از نظر روانی و فیزیکی و… لحاظ شوند تا نیروی کار دچار آسیب نشوند.

بیشتر بخوانید : پایش گود یا مانیتورینگ چیست؟

مهندس بهداشت کیست و چه وظایفی دارد؟

مهندس بهداشت شخصی است که برای رفع مشکلات موجود در محیط‌های کاری و ایده‌آل‌سازی این محیط فعالیت می‌کند و می‌بایست عوامل زیان‌آور فیزیکی و شیمیایی، امکان بروز بیماری‌ها و آسیب‌ها و حوادث را شناسایی کند و در راستای پیشگیری از بروز چنین آسیب‌هایی اقدام نماید. هدف اصلی از حضور چنین شخصی در محیط‌های کاری ایجاد ایمنی برای کارگران و پرسنل پروژه و به‌حداقل‌رساندن احتمال جراحات و عوارض شغلی است. از دیگر وظایف مهندس بهداشت حرفه‌ای می‌توان به تشکیل پرونده پزشکی برای پرسنل پروژه و بررسی وضعیت سلامتی آنها، بازرسی فنی محیط پروژه، آموزش چگونگی استفاده از وسیله‌های حفاظت فردی به پرسنل، پیشگیری از بیماری‌ها و حوادث شغلی، بهینه‌سازی روش کار در کارخانه‌ها، بررسی میزان عوامل زیان‌آور و ارائه راهکار درباره رفع یا کاهش آنها و… اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: مهار متقابل یا استرات (Strut) چیست؟

انواع شرایط مندرج در دستورالعمل HSE

• شرایط عادی: در این شرایط سلامت شغلی در محل کار حاکم است و تمامی افراد مشغول کار روزمره خود هستند و همه چیز تحت کنترل است.
• شرایط غیرعادی: با اینکه همه چیز طبق برنامه‌ریزی جلو می‌رود و تحت کنترل است؛ اما یک کار غیرمعمول در حال انجام است و سلامت شغلی در محل کار حاکم است.
• شرایط اضطراری: شرایطی که اتفاقی ناگواری رخ داده است و در صورت اقدام به‌موقع، نتیجه ناگواری رخ نخواهد داد.
• شرایط بحرانی: شرایطی که در آن توانایی ما در کنترل شرایط ناگوار کافی نیست و سلامت شغلی در خطر است.
• فاجعه: شرایطی است که برای مدیریت آن و جلوگیری از به‌ خطر افتادن جان و سلامتی تمامی کارگران، مجبوریم سلامتی بخشی از پرسنل را به خطر بیندازیم.

آیا اجرای دستورالعمل ایمنی، بهداشت و محیط‌ زیست برای تمامی اصناف الزامی است؟

طبق اصل 85 قانون کار، دستورالعمل‌های لازم برای حفاظت از جان و سلامتی نیروی انسانی و منابع مادی کشور توسط شورای عالی حفاظت فنی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین شده است. هدف از تدوین این دستورالعمل جلوگیری از بروز بیماری و حادثه برای کارگران و محیط کاری است و از این رو، تبعیت از این قانون برای کلیه کارگاه‌ها، کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی است.

بیشتر بخوانید : مهارگذاری یا انکراژ چیست؟

سازمان‌های فعال در حوزه بهداشت حرفه‌ای و دستورالعمل ایمنی، بهداشت و محیط‌ زیست

دستورالعمل ایمنی، بهداشت و محیط‌ زیست و حوزه بهداشت حرفه‌ای امروزه در تمامی نقاط جهان به‌ویژه در کشورهای صنعتی موردتوجه بوده و سازمان‌های مختلفی در حوزه فعال هستند. از جمله سازمان‌های فعال در این حوزه می‌توان از سازمان بین‌المللی کار (ILO)، سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان بهداشت و ایمنی صنعتی (OSHA)، مرکز پژوهش‌های ملی بهداشت و ایمنی شغلی (NIOSH) و انجمن ملی حفاظت در برابر آتش‌سوزی (NFPA) نام برد.

بیشتر بخوانید : نیلینگ (Nailing) یا میخکوبی چیست؟

جمع‌بندی

با مطالعه این مطلب دریافتیم که دستورالعمل ایمنی، بهداشت و محیط‌ زیست امری لازم‌الاجرا و ضروری برای تمام واحد‌های کارگاهی است و در صورتی که این دستورالعمل رعایت نشود، ممکن است ضررهای جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد؛ بنابراین، توصیه می‌شود تا در تمامی کارگاه‌ها و کارخانه‌ها از این دستورالعمل پیروی کنید تا حوادث ناگواری رخ ندهد.