انواع روش های خاکبرداری و تخریب

مراحل خاکبرداری ساختمان یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین مرحله برای ساختن هر بنایی است. این مراحل باید با حساسیت و دقت کافی انجام شوند.

خاکبرداری و تخریب

در مرحله تخریب یا خاکبرداری به منظور آماده‌سازی سطح موردنظر، می‌بایست به نکات مهمی از جمله حجم خاک موجود در ساختمان، رعایت اصول و قوانین ساختمانی، شیب عرضی زمین و وضعیت ساختمان‌های اطراف توجه کرد.

معمولاً در اکثر ساختمان‌سازی‌ها، شرکت‌های پیمان کاری با استفاده از تجهیزات صنعتی و همچنین ماشین آلات صنعتی نظیر بیل مکانیکی یا مینی بیل مکانیکی و … عملیات تخریب، خاک‌برداری و گودبرداری را انجام می‌دهند.

طی مراحل خاکریزی یا خاکبرداری زمین برای احداث بنا آماده خواهد شد. اگر عملیات خاکریزی و خاکبرداری را به درستی انجام دهیم، بنایی که می‌سازیم در برابر هرگونه عوامل جوی و حوادث طبیعی نظیر سیل، زلزله، باران و … مقاوم خواهد بود.

در نهایت خاک آماده پی‌ریزی برای ساخت و ساز می‌شود. به صورت جامع خاک‌برداری از ۲ مرحله تشکیل می‌شود: برش زدن و پرکردن

همان‌طور که از اسمش پیداست، برش می‌تواند خاک‌های یک منطقه را برداشته و ارتفاع آن‌ها را کاهش دهد؛ اما در مرحله پرکردن، خاک‌ها در منطقه‌ای فشرده می‌شوند تا زمین به مقاومت کافی برسد. البته روش‌های تخریب و خاکبرداری با جزئیات تخصصی‌تری همراه است که در ادامه برای شما توضیح خواهیم داد.

بیشتر بخوانید: ساخت از بالا به پایین یا تاپ دان چیست؟

روش های خاکبرداری و تخریب

ما سعی می‌کنیم کلیه روش‌های تخریب و خاکبرداری را متناسب با اصول و قوانین بیان کنیم، مطالعه این مطلب به شناخت هرچه بیشتر شما کمک می‌کند. مراحل ساخت یک بنا از مرحله خاکبرداری و پی‌ریزی شروع شده و تا ساخت اسکلت و تعمیرات داخلی ادامه خواهد داشت. پی‌ریزی ساختمان کلیه وزن ساخت را تحمل می‌کند از این رو حساسیت بیشتری در پی‌ریزی لازم است.

برای آن‌که بتوان یک عملیات پی‌ریزی اصولی و درستی را انجام داد، نیاز به عملیات خاکبرداری صحیح توسط مهندسین ناظر است. در این مرحله موظف هستید از تمام قانون‌ها و اصول ساختمان‌سازی تبعیت کنید تا هم بنایی سالم و هم بدون خسارت جانی و مالی داشته باشید.

بیشتر بخوانید: زهکشی و آب‌بندی در گودبرداری چیست؟

همان‌طور که پیش‌تر گفتیم در مراحل ابتدایی یا همان پی‌ریزی بنا بهتر است از یک متخصص خبره کمک بگیرید. اصولاً گروه‌های نظارتی بهتر می‌توانند وضعیت ساختمان را مدیریت کرده و آن‌ را آماده کنند. اگر بتوانید کلیه اصول را پشت سر هم و بدون فاصله زمانی انجام دهید، نتیجه مطلوب‌تری حاصل خواهد شد. در این مرحله باید به نکات زیر توجه کنید.

• نوع خاک
• میزان حجم خاک
• میزان عمق پروژه
• و…

اهمیت نقشه برداری در عملیات خاکبرداری

اولین قدم برای شروع هرکاری، نقشه‌برداری و برنامه‌ریزی برای انجام کار‌ها است که این کار توسط متخصص مهندسی نقشه برداری صورت می‌گیرد.

برخی از ساختمان‌ها به دلیل شیب نامنظم یا طراحی غیراصولی و قدیمی، نیاز به یک نقشه و مسیر شفافی دارند.

روش های خاکبرداری و تخریب

در ادامه انواع روش های خاکبرداری و تخریب را برایتان شرح می‌دهیم.

خاکبرداری به روش افقی

یکی از روش‌های تخریب و خاک‌برداری برای زمین‌هایی که دارای مساحت کوچک هستند، روش افقی است. این روش معمولاً برای ساختمان‌هایی مناسب است که نیاز به ایجاد طبقات زیر زمینی یا پارکینگ ندارند.

در روش افقی از بیل یا کلنگ برای خاکریزی و خاکبرداری استفاده می‌کنند و نیازی به تجهیزات پیشرفته نیست. با همه این موارد اگر خاک زمین دارای سطح دانه‌ای باش از روش افقی استفاده می‌شود؛ به اصطلاح برای حفاری از روش افقی استفاده می‌کنند.

نکته: یک روش ارزان‌تر و به صرفه‌تر در حفاری افقی، کرنش عمودی است. در روش کرنش عمودی، دیواره‌ها به صورت موازی قرار گرفته‌اند.

بیشتر بخوانید: سازه نگهبان خرپایی چیست؟

خاکبرداری به روش حفاری عمودی

حفاری عمودی، متداول‌ترین روش تخریب و خاکبرداری ساختمان است. در این روش حفار‌هایی به عمق بیش از ۱۶ فوت قرار دارد.

اما حفاری عمودی فقط در مواقعی لازم است که مکان پروژه مناسب نباشد و دسترسی به آن غیر ممکن باشد. این گونه موارد بیشتر در کلان شهر‌هایی که پرجمعیت هستند، استفاده می‌شوند.

علائم هشدار در این روش، خطر وجود چاله را بسیار کاهش می‌دهد. برای پروژه‌های بزرگ‌تر که در آن سطح شیب دار وجود دارد، از عواملی استفاده می‌کنند که باعث تغییر خاک نشوند، چرا که در برابر باران و عوامل جوی روند خاک تغییر کرده و در نهایت پروسه خاکبرداری با اختلال مواجه می‌شود.

در شرایط حساس‌تر مثل روش حفاری عمودی، پیمان‌کار مسئول است به صورت مرتب و شبانه روزی وضعیت زمین و سطح خاک را بررسی کند.

بوته هیبرید

در ساختمان‌های بزرگ که نیاز به حفاری گسترده‌تری است، از تلفیق دو روش حفاری عمودی و حفاری افقی استفاده می‌شود. با این وجود ممکن است شرایطی به وجود آید که وضعیت کارگران را دچار چالش کند.

لازم به ذکر است که حفاری در این روش باعث شده پایداری دیوار‌ها کمتر شود. توصیه می‌کنیم برای جلوگیری از ریزش دیوار‌ها، از موارد سرپوشیده جهت محافظت و حفظ سلامتی کارگران استفاده کنید.

قالب‌گیری

روش مرسوم دیگر در خاکبرداری و تخریب، قالب‌گیری است. در این روش از قالب‌گیری برای ایجاد استحکام در مکان‌های مختلف استفاده می‌کنند. در روش قالب‌گیری همانند روش های خاکبرداری قبلی، نیازی به حمایت‌های ساختاری نیست.

شیب موردنیاز در روش قالب‌گیری به صورت امتداد در همان سمت ایجاد می‌شود.

استفاده از این روش، زمانی تأثیر مثبت می‌گذارد که خاک، پایداری بالایی داشته باشد؛ مانند خاک رس.

نکته: اگر خاک عمقی بیشتر از ۲۰ فوت داشته باشد، لازم است اقدامات محافظتی انجام شود.

روش دیگر در خاکبرداری تخریب ساختمان، استفاده از دستگاه‌های مکش برای حذف خاک‌های اضافی است. این روش از ایمن‌ترین و استانداردترین روش‌های موجود است.

آب‌گیری

روش‌های دیگری در عملیات خاکبرداری با هدف پاکسازی آب‌ها از سطح زمین وجود دارد، این روش در اصطلاح آب‌گیری نام دارد. با استفاده از این روش آب اضافی از سطح زمین گرفته شده و از منطقه موردنظر دور می‌شود.

این روش برای سازه‌هایی استفاده می‌شود که می‌خواهند از نفوذ آب جلوگیری شود. در این شرایط از وسایل موقتی برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل سطح پروژه استفاده می‌کنند.

در روش آبگیری، عمق آب، میزان نوسانات آب، نوع زمین و خاک مورد بررسی قرار می‌گیرد.

مرحله آبگیری بعد از خاکبرداری انجام می‌شود. در این مرحله اقدامات حفاظتی لازم جهت جلوگیری از حوادث انجام خواهد شد؛ کار حفاری ساختمان‌ها را بهتر است به افراد متخصص و با تجربه بسپارید.

کلام آخر

کلیه روش های خاکبرداری و تخریب در این مقاله بیان شد. با پیشرفت علم و فناوری روش‌های دیگری ظهور خواهند کرد، اما چیزی که در همه روش‌ها مشترک است، میزان دقت، تجربه و صحیح کار کردن است. شما باید از همان ابتدا با اقدامات صحیح قدم بردارید تا بتوانید در مراحل ساخت اسکلت، به آسان‌ترین روش عمل کنید.

به عنوان سخن آخر، توصیه می‌کنیم تمامی اقدامات را زیر نظر کارشناسان مربوطه و گروه‌های نظارتی و عمرانی انجام دهید تا شاهد خسارت مالی و جانی نباشید.