خرپا در سقف شیروانی و انواع آن

از جمله سازهایی که برای استحکام بخشیدن و نگهداری سازه در بخش سقف یک ساختمان به کار گرفته می‌شود، می‌توان به خرپا در سقف شیروانی اشاره نمود. خرپا سازه‌ای مثلثی و از جنس چوب یا فلز است که در ساختمان‌های بدون ستون یا ساختمان‌هایی با سقف شیبدار مورد استفاده قرار می‌گیرد. خرپا انواع مختلفی دارد که یکی از آن‌ها در سقف شیروانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطلب قصد داریم اطلاعات کامل و دقیقی درباره خرپا شیروانی و انواع آن در اختیار شما قرار دهیم.

برای آشنایی بیشتر با شرکت مهندسی ابرند کلیک کنید.

خرپا چیست؟

خرپا سازه‌ای است که قسمت‌های مختلف آن به شکل ساختار یافته به هم وصل می‌شوند تا بتوانند نیروی که به هر کدام از عناصر خرپا وارد می‌شود را تحمل کنند. خرپا عملکردی مشابه تیرآهن دارد و با نام تیر خالی مشبک هم شناخته می‌شود. از متریال‌های مختلفی مانند فولاد، بتن، چوب  برای طراحی و اجرای خرپای شیروانی استفاده می‌شود تا با نصب افقی خرپا بار سقف شیروانی به ستون‌ها و دیوارها انتقال پیدا کند. به عبارت دیگر خرپا برای اتصال بخش‌های مختلف ساختمان یا سقف‌های شیبدار استفاده می‌شود و چند نوع است.

میخکوبی و نیلینگ تکنیکی قدرتمند در استحکام‌سازی ساختمان.

انواع خرپا

خرپا به شکل مثلث یا کلبه‌ای طراحی و اجرا می‌شود و در ساختمان‌ها و سوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. معیارهای مختلفی برای تقسیم‌بندی انواع خرپا وجود دارد. می‌توانیم انواع خرپا را بر اساس شکل ظاهری یا بر اساس مصالحی که برای تولید آن‌ها به کار رفته دسته‌بندی کنیم. انواع خرپا بر اساس شکل ظاهری و ویژگی‌های خاصی که دارند شامل موارد زیر است:

خرپای شیروانی

یکی از معمول‌ترین و رایج‌ترین انواع خرپا، خرپا شیروانی است که مانع تجمع آب باران و برف و گرد و غبار روی سقف شیروانی می‌شود. شکل هندسی خرپا به صورت یک مثلث قائم‌الزاویه است. ساختار خرپا به شکلی است که باعث می‌شود نیروهای خارجی که از بیرون به ساختمان وارد می‌شود پخش شود. قاعده خرپا روی ستون‌ها تراز می‌شود و شیبی را ایجاد می‌کند تا آب به سمت پایین هدایت شود. به عبارت دیگر خرپا در سقف شیروانی مانند تیرآهن است و می‌تواند فشار و بار زیادی را تحمل کند.

خرپا تک‌شیب

خرپا تک‌شیب هم از لحاظ شکل ظاهری شبیه خرپا شیروانی است و قاعده آن روی ستون‌ها تراز می‌شود. این شیوه طراحی مانع تجمع آب باران و برف می‌شود و شیبی ایجاد می‌کند تا آب به راحتی به سمت پایین هدایت شود.

خرپا دوشیب

خرپا دوشیب بر خلاف خرپا شیروانی و تک‌شیب به صورت یک مثلث متساوی الاضلاع طراحی و اجرا می‌شود که قاعده آن روی ستون‌ها نصب می‌شود. در واقع آب باران و برف از روی دو سمت خرپا به سمت پایین می‌ریزد. تنها نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که ارتفاع خرپا دوشیب نسبت به انواع دیگر خرپا کم‌تر است.

خرپا هلالی

خرپا هلالی یا قوس‌دار یکی دیگر از انواع خرپا شیروانی است که شباهت زیادی به خرپا دوشیب‌ دارد. تنها تفاوت آن‌ها در قوس خرپاست. یعنی در خرپای هلالی به جای اضلاع مثلث متساوی الاضلاع یک قوس نیم‌دایره طراحی می‌شود که باران و برف را به سمت اطراف هدایت کند.

خرپا نردبانی

ظاهر خرپا نردبانی به شکل صاف و دو خط موازی است که اتصالات داخل آن به هم محکم شده‌اند. در صورتی که معمار صلاح بداند می‌تواند از چند خرپای نردبانی استفاده کند تا سقف چند شیب ایجاد کند.

برای مطالعه انواع پابدارسازی گود به این بخش مراجعه کنید.

انواع خرپا در سقف شیروانی

تنوع مصالحی که برای تولید خرپا شیروانی مورد استفاده قرار می‌گیرد زیاد است. انواع خرپای شیروانی بر اساس مصالح شامل موارد زیر است:

خرپا بتنی

خرپای بتنی یکی از انوع خرپا شیروانی است که از بتن مسلح تولید می‌شود و پایداری بالایی در برابر فشار بار دارد. به طورمعمول از خرپای بتنی در ساختمان‌های بتنی و بزرگ استفاده می‌شود.

خرپا فولادی

فولاد یکی دیگر از متریال‌های محبوب و پرطرفدار برای ساخت خرپا شیروانی است که با ارتفاع بزرگ طراحی و اجرا می‌شود. وزن خرپا فولادی از خرپای بتنی سبک‌تر است، اما این به معنای ضعف در انتقال بار سازه نیست. زیرا خرپا فولادی قابلیت مطلوبی برای انتقال بار سازه دارد و در ساختمان‌هایی که متراژ بزرگی دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خرپا چوبی

چوب یا مصنوعات چوب هم از متریال‌های مورد استفاده برای طراحی و اجرای خرپا شیروانی هستند که انتخابی مناسب برای انتقال بار سقف به دیوار و ستون است. البته باید به این نکته دقت داشته باشید که مقاومت خرپای چوبی به اندازه خرپای فولادی و بتنی نیست و بیشتر برای ساختمان‌های کوچک و سبک مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای افزایش ماندگاری هر کدام از انواع خرپا شیروانی لازم است برنامه‌ای برای نظافت آن از گرد و غبار و رسوبات داشته باشید.

هنگام طراحی و اجرای خرپا باید به تناسب جنس آن با مصالحی که برای ساخت و ساز ساختمان استفاده شده توجه کنید. به‌عبارت دیگر برای طراحی و اجرای خرپا در ساختمان چوبی بهتر است خرپا چوبی استفاده کنیم، اما برای ساختمان بتنی، خرپا بتنی مناسب‌تر است.

خرپا شیروانی pvc

pvc یا مواد پلی‌وینیل کلرید هم از مصالح مورد استفاده برای طراحی و اجرای خرپا شیروانی است که به دلیل مقاومت بالا در برابر رطوبت و آب در مناطق پرباران کاربرد زیادی دارد. مزیت دیگر استفاده از خرپا pvc این است که مقاومت در برابر آب باعث می‌شود به نگهداری کمتری نیاز داشته باشد.
اما نحوه اجرا و ساخت خرپای شیروانی چگونه است؟

ساخت و ساز سقف شیروانی با خرپا کار سختی نیست. برای احداث سقف شیبدار یک ساختمان لازم است لازم است آهن‌کشی ساختمان به دقت اجرا شود. سپس خرپا به شکل موازی و افقی روی ستون‌های ساختمان اجرا شود. نقاط نصب خرپا باید به دقت تعیین شود. زیرا نقاط نصب خرپا در تعیین توزیع بار ساختمان تاثیر دارد.

محل گره ستون‌ها در ساخت و ساز با لولا و مفصل به هم متصل می‌شوند تا شرایط برای اجرای سقف شیروانی فراهم شود.

برای افزایش کارایی خرپا لازم است هر چند وقت یک بار قسمت‌های مختلف آن را بررسی کنید تا اثری از ترک یا شکستگی روی آن نباشد. در صورتی که خرپای آسیب‌دیده را به‌موقع تعویض نکنید، میزان آسیب بیشتر می‌شود و هزینه تعمیر آن افزایش پیدا می‌کند.

به این نکته هم دقت داشته باشید که خرپا شیروانی در زیبایی دکوراسیون ساختمان تاثیر زیادی دارد. بنابراین بهتر است برای جلوه بهتر طرح و رنگ خرپا را طوری انتخاب کنید که با طرح و رنگ دکوراسیون داخلی تناسب داشته باشد.

بهسازی خاک روشی مطمئن برای افزایش ظرفیت باروری و کیفیت خاک.

جمع بندی

در این مقاله تفهیم شدیم خرپا به سیستم سازه‌ای کارآمدی گفته می‌شود که قابلیت تحمل نیروهای محوری را دارد و موجب افزایش پایداری ساختمان می‌شود. در این مطلب سعی کردیم اطلاعات کاملی درباره انواع خرپا شیروانی در اختیار شما قرار دهیم و شما را با ویژگی‌های آن آشنا کنیم. امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید واقع شده باشد.

شرکت مهندسی عمران ابرند با بهره‌مندی از مهندسین کارآزموده و باتجربه‌ای خود، در اجرای پروژه‌های کوچک و بزرگ ساختمانی و طراحی دکوراسیون خدمات مطلوبی با قیمت مناسب و مقرون‌به‌صرفهآماده همکاری با متقاضیان خواهد بود.