English
فارسی
یکی از کار‌های مهم در ساختن ساختمان‌ها، خاکبرداری است که با هدف آماده‌سازی مکان پی ساختمان انجام می‌گیرد. خاکبرداری از حساس‌ترین و ضروری‌ترین مراحل پی‌ریزی یک ساختمان به حساب می‌آید. هرگونه سهل انگاری یا خطا در هنگام اجرای عملیات خاکبرداری می‌تواند عواقب خطرناکی را به دنبال داشته باشد.
اگر بخواهیم به زبان عامیانه بیان کنیم، هدف اساسی از خاکبرداری، تمیزکردن و پاکسازی سطح زمین از هرگونه شن، ماسه، قلوه سنگ و … است تا بتوان سطحی یکنواخت و آماده برای ساخت ایجاد کرد. مسأله‌ای که در خاکبرداری باید به آن توجه کرد این است که سطوح خاکبرداری شده نباید تا حداقل ۷۲ ساعت در معرض عوامل جوی و بارانی باشند. در صورتی که عملیات اجرایی پس از خاکبرداری انجام شد می‌بایست نسبت به کنترل لایه‌های قبلی اقدام کرد
. رگلاژ مرحله‌ای است که به طور همزمان با عملیات خاکبرداری اجرا می‌شود، چنانچه بنابه هردلایلی مدت زمان اجرای مراحل طولانی شود پیمانکار مسئول است نسبت به آماده‌سازی مجدد بستر اقدام نماید. همچنین طبق شرایط پیمانکاران یکی از انواع روش‌های خاکبرداری و تخریب را انتخاب و اجرا می‌کنند.
آن‌چه در طول خاکبرداری باید به آن توجه کرد عدم خاکبرداری بیش از حد و از بین بردن جداره‌ها و سطح کف زمین است؛ اهمیت این موضوع در قسمت‌هایی که بتن‌ریزی انجام می‌گیرد بیشتر است.
لازم به ذکر است یکی از اقداماتی که باید قبل از خاکبرداری به آن توجه کرد ساخت کانال‌ها و تنظیمات لازم برای نصب لوله‌ها است. این عملیات توسط کارفرما برنامه‌ریزی شده و قبل از شروع به اجرا می انجامد.
مراحل کلی خاکبرداری
– آماده‌سازی بستر خاک
– آماده‌سازی سطح زمین خیابان
– اصلاح کردن مصالح و تفکیک مصالح مناسب
– آماده‌سازی بستر خاکریزی
آماده‌سازی بسترخاک
اساسی‌ترین مرحله جهت خاکبرداری، آماده‌سازی و زیرسازی خاک است. اجرای کلیه عملیات باید طبق نقشه‌های اجرایی توسط مهندسین مربوطه باشد. عملیات خاکبرداری تا زمانی که زمین به مقاومت و استحکام کافی نرسیده است، باید ادامه داده شود. در صورتی که سطح، تراز موردنظر را نداشته باشد، باید ابتدا نسبت به برداشتن خاک‌های نباتی اقدام کنید و سپس خاکریزی اصلی را شروع کنید؛ در حین خاکریزی باید به عدم تجاوز بیش از حد زمین توجه کرد.
کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نیلینگ یا میخکوبی
آماده‌سازی سطح خیابان
آماده‌سازی سطح خیابان، مرحله دوم از خاکبرداری به شمار می‌آید. در این مرحله باید از قبل بستر زمین به تراز مناسب و کافی رسیده باشد و از حد مجاز نیز بیشتر نباشد. در واقع در این مرحله باید سطح خیابان را با ماسه یا مصالح مناسب پر کنید تا آماده اجرا عملیات شود.
مصالح خاکریزی
از مصالحی که بر اثر خاکبرداری یا گودبرداری ایجاد می‌شود برای مصالح ساختمانی استفاده می‌شوند. خاکی که به این منظور استفاده می‌شود به دو دسته ریزدانه و درشت دانه تقسیم می‌شود. بعضی از خاک‌ها مثل خاک‌های گچی، نمکی، نباتی، لجنی و… در دسته خاک‌های بی‌کیفیت و نامناسب قرار دارند و باید از مصرف آن‌ها خودداری کرد. تشخیص اینکه چه خاکی مناسب است برعهده دستگاه‌های نظارتی و کارفرما می‌باشد.
خاک‌هایی که از نظر ساختار و کیفیت مناسب هستند در محل پی ساختمان، تأسیسات محوطه بیرونی، کانال‌های لوله کشی و … استفاده می‌شوند.
اصلاح مصالح
طبق صلاحدید کارفرما و دستگاه‌های اجرایی چنانچه خاک برجای مانده مناسب یا مرغوب نباشد باید آن را اصلاح کرد، برای این منظور از خاک‌هایی نظیر خاک رس استفاده می‌شود اما بهتر است ابتدا از خاک‌های حاصل از خاکبرداری استفاده کنیم و سپس در صورت کمبود منابع خاکی از منابع قرضی استفاده نماییم.
نکته‌ای که باید حتماً مورد توجه قرار گیرد این است که خاک رس به علت درصد تورم بالایی که دارد برای پی‌ریزی ساختمان مجاز نیست. برای کم کردن خاصیت خمیری خاک رس و اصلاح درصد تورم آن می‌توان از آهک استفاده کرد؛ استفاده از آهک علاوه بر کنترل منابع این خاک باعث بالارفتن کارایی سیلت نیز می‌شود.
پایدارسازی گود با برترین و ایمن‌ترین تکنیک‌های روز دنیا در ابرند.
آماده‌سازی بستر خاکریزی
بعد از انجام کامل مراحل قبلی نوبت به آماده‌سازی بستر خاکریزی می‌رسد. در این مرحله باید سطح موردنظر از هرگونه مصالح نامناسب، ریشه گیاهان و… پاکسازی شود.
ضخامت سطح خاکریز نباید از10 سانتی‌متر بیشتر شود، همچنین شیب عرضی باید به گونه طراحی و ساخته شود که آب‌های سطحی به داخل جوی یا مجاری فاضلاب‌ها هدایت شوند.
نکته: بین خاکریزی و آماده‌سازی بستر نباید هیچگونه فاصله زمانی باشد، باید بلافاصله بعد از آماده‌سازی، عملیات خاکریزی آغاز شود.
انواع زمین در عملیات خاکبرداری
در ادامه به معرفی انواع زمین در عملیات خاکبرداری می‌پردازیم.
زمین کلنگی
زمینی است که خاک آن با بیل و کلنگ برداشته می‌شود و سطح آن کمی سخت است.
زمین دستی
زمینی است که به کمک بیل یا هرنوع ابزار دستی دیگر قابل کندن است.
زمین سنگی
زمینی است که بسیار سرسخت می‌باشد و باید با استفاده از ماشین آلات حفاری کنده شود.
زمین دج
زمینی است که با بیل و کلنگ قابل کندن است و رد کلنگ روی آن می‌ماند.
با مطالعه این مقاله در مورد انکراژ بیشتر بدانید!
هزینه خاکبرداری ساختمان
ممکن است این سؤال برای شما نیز پیش بیاید که هزینه خاکبرداری یک ساختمان مستلزم چه مقدار هزینه‌ای است؟
در جواب این سؤال باید بگوییم عوامل بسیار زیادی از جمله نوع پروژه ساختمان، وضعیت خاک، نوع مکان قرارگیری و … در تعیین قیمت خاکبرداری متفاوت است و قیمت این نوع عملیات بر اساس هر مترمکعب از سطح زمین تعیین می‌شود.
در چه صورت نیاز است از متخصیص خاکبرداری یا گودبرداری استفاده کنیم؟
تفاوت گودبرداری و خاکبرداری چیست؟ ساختمان‌های بسیار قدیمی ممکن است به دلیل فرسودگی بیشتر از حد، تغییر در قوانین ساخت و ساز، تغییر نوع کاربری و.. نیاز به تخریب دارند در نتیجه برای تخریب و عملیات خاکبرداری و گودبرداری نیاز به متخصیص توامند می‌باشد. همچنین برای ساختمان‌هایی که دارای طبقات منفی هستند حضور متخصیص ضروری است. البته به صورت کلی برای هرنوع اجرای عملیات حتی اگر طرح ساده باشد باز هم به وجود متخصیص توانا در این حوزه نیازمند است چرا که عدم اجرای صحیح می‌تواند در آینده عواقب زیادی را به همراه داشته باشد. بنابر ما به شما کاربران توصیه می‌کنیم برای اجرای هرنوع عملیاتی از یک متخصص مشورت بگیرید تا بتوانید صحیح‌ترین روش را به اجرا برسانید.
نکات مهم در هنگام خاکبرداری
- استفاده از کلاه ایمنی استاندارد و کفش مخصوص در هنگام اجرای عملیات
- رعایت کردن فاصله استاندارد حداقل ۲ متر از دیوار همسایه به عنوان‌شانه خاکی
- رعایت کردن فاصله استاندارد از ماشین آلات و دستگاه‌های خاکبرداری برای افرادی که مشغول کار هستند.
- بررسی کلیه عوامل طرح با توجه به میزان طبقات و نوع کاربری ساختمان
نکات گفته شده در بالا چند نکته مهم بودند اما قطعاً نکته‌های بسیار زیاد دیگری نیز وجود دارد که مستلزم توجه کافی هستند. اگر میزان توجه و دقت در حدمطلوبی نباشد، قطعاً کار به درستی صورت نمی‌گیرد و ممکن است حتی در مراحل ساخت سازه مشکلات زیادی را به بار بیاورد.
کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بهسازی خاک
نتیحه‌گیری
در این مقاله شرح کاملی از مباحث خاکبرداری، مراحل اجرای خاکریزی و خاکبرداری و … شرح دادیم، تا شما بتوانید در هنگام اجرای طرح خود بهترین روش را به کار بگیرید. قطعاً مراحل ساختمانی باید مستلزم وجود متخصصات و گروه‌های نظارتی در هنگام اجرای کار هستند تا در هنگام بروز مشکلاتی همانند سیل، زلزله و … ساختمان شما بیشترین استحکام را داشته باشند.
همیشه سعی کنید در حین اجرای عملیات کلیه نکات ایمنی را رعایت کنید تا همیشه ساختمانی سالم داشته باشید. امروزه قوانین اصولی بسیار قدرتمندی برای ساخت یک بنا وجود دارد رعایت کلیه این قوانین سلامت ساختمان شما را تضمین خواهد کرد.
بدون دیدگاه