آموزش نقشه برداری با دوربین های مختلف

نقشه برداری با دوربین یک رویکرد قدیمی در تهیه نقشه و ساخت‌و‌ساز محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر پیشرفت‌ چشمگیری داشته است. اندازه‌گیری زاویه‌ها، طول‌ها، عرض‌ها، فاصله‌ها و ارتفاع بدون استفاده از یک ابزار حرفه‌ای، سخت و در بسیاری از موارد خطرناک است.

دوربین‌های نقشه برداری کمک می‌کنند تا اندازه‌گیری‌ها در مناطق غیرقابل دسترس و صعب‌العبور انجام شده و نقشه برداری و ساخت‌و‌ساز با سرعت بالایی انجام شود.

ما در این‌جا اطلاعاتی را که درباره نقشه برداری با دوربین نیاز دارید، در اختیار شما قرار می‌دهیم. همچنین، انواع دوربین‌های نقشه برداری و روش استفاده از آن‌ها را نیز بررسی می‌کنیم. برای کسب اطلاعات در این زمینه تا آخر مقاله همراه ما باشید.

کاربرد دوربین نقشه برداری در نقشه کشی ساختمان

دوربین نقشه برداری در مراحل مختلف نقشه‌کشی ساختمان و ساخت‌وساز کاربرد دارد. این دوربین‌ها طول، عرض، ارتفاع و زاویه‌ها را می‌سنجند تا ویژگی‌های دقیق توپوگرافیک زمین را در اختیار مهندس طراح نقشه قرار دهند. این ویژگی‌ها به مهندس کمک می‌کند تا نقشه ساختمان را بر اساس شرایط زمین ترسیم کند.

پیشنهاد مطالعه مطالب مرتبط: نکات مهم طراحی انواع نقشه ساختمان و هزینه‌های مربوط به آن

نقشه برداری با دوربین، علاوه بر کمک به نقشه‌کشی، در مراحل ساخت‌وساز ساختمان نیز کاربرد دارد. برخی از این کاربردها به شرح زیر هستند؛

گودبرداری: فونداسیون ساختمان پس از گودبرداری احداث می‌شود. عمق گود بر اساس ویژگی‌های ساختمان و توسط مهندس معمار مشخص می‌گردد. با استفاده از دوربین‌های نقشه برداری می‌توان عمق گود را در کف اندازه‌گیری کرد و مانع از گودبرداری پیش از حد گردید.

علاوه بر این، پس از نصب سازه‌های نگهبان در گود، مهندس سازه تغییرات احتمالی سازه‌ها و خطرات ناشی از آن را با دوربین پایش می‌کند.

پیاده‌سازی نقشه: برای شروع ساخت، نقاط رئوس نقشه توسط دوربین نقشه‌برداری مشخص شده و با استفاده از میخ‌های کمکی نشانه‌گذاری می‌شود. این نقاط راهنمای خوبی برای تنظیم ساخت‌و‌ساز و مطابقت‌ آن با نقشه هستند.

نصب صفحه‌های بیس پلیت: در ساختمان‌هایی که اسکلت فولادی دارند، با استفاده از دوربین می‌توان محل صفحه ستون و ارتفاع ستون‌ها را مشخص کرده و آن‌ها را بر اساس نقشه پیاده‌سازی کرد.

مشخص‌کردن کدهای ارتفاعی: تمام کدهای ارتفاعی مربوط به حیاط، پشت‌بام، خیابان، طبقه همکف و… توسط دوربین‌های نقشه برداری مشخص می‌شود.

به طور کلی، یکی از دستگاه‌هایی که به مهندسان سازه کمک می‌کند تا علاوه بر نقشه برداری، فرآیند ساخت‌وساز را مطابق با نقشه پیش ببرند، دوربین‌های نقشه برداری هستند.

انواع دوربین‌های نقشه برداری

نقشه برداری با دوربین شامل استفاده از دوربین‌های مختلفی است که هر کدام عملکرد و ویژگی‌های خاصی دارند. برخی از این دستگاه‌‌ها فاصله‌ و برخی دیگر زاویه را سنجش می‌کنند. همچنین، انواع مدرنی از دوربین‌های نقشه‌ برداری نیز موجود هستند که هر دوی این پارامترها را با هم می‌سنجند.

برای بررسی بیشتر موضوع نقشه برداری با دوربین، لازم است در ادامه‌ی مطلب با انواع این دوربین‌ها آشنا شویم؛

شرکت ابرند با بیش از 20 سال سابقه‌ی درخشان در اجرای پروژه‌های عمرانی، آماده‌ی خدمت‌رسانی در اجرای انواع عملیات‌های بهسازی خاک و پایدارسازی گود نظیر سازه نگهبان خرپایی به هموطنان عزیز می‌باشد.

دوربین درک سطوح خودکار یا ترازیاب (Auto Levels)

دوربین‌های Auto Levels ابزارهای نوری هستند که برای اندازه‌گیری و ایجاد یک صفحه مسطح و تراز استفاده می‌شوند. آنها شامل یک تلسکوپ نصب‌شده بر روی یک سه‌پایه با حباب ترازیابی و یک جبران‌کننده هستند که به‌طور خودکار خط دید را با صفحه افقی تنظیم می‌کند.

این دوربین‌ها معمولا در نقشه‌برداری زمین برای مسطح‌کردن محل ساخت‌وساز (site grading)، ساخت جاده و کاربردهای حفاری استفاده می‌شود.

آنها اختلاف ارتفاع بین دو یا چند نقطه را نسبت به هم و یا نسبت به یک سطح مبنا، اندازه‌گیری کرده و با این روش، به ساخت یک صفحه مسطح کمک می‌کنند.

ترازیاب‌ها چندین مزیت دارد که شامل سادگی، دوام و مقرون به صرفه بودن است. هنگام انتخاب این دوربین‌ها، توجه به عواملی مانند دقت، بزرگ‌نمایی و محدوده تراز ضروری است.

دوربین تئودولیت (theodolite)

تئودولیت یک ابزار نوری دقیق برای اندازه‌گیری زوایای بین نقاط قابل مشاهده و تعیین شده در سطوح افقی و عمودی است. استفاده سنتی از این دستگاه برای نقشه‌برداری از زمین بوده است؛ اما اکنون کاربردهای دیگری مانند هواشناسی و پرتاب موشک نیز دارد.

این دوربین، متشکل از یک تلسکوپ متحرک است که بر روی آن نصب شده تا بتواند حول محورهای افقی و عمودی بچرخد و خوانش‌های زاویه‌ای را ارائه دهد. این دوربین می‌تواند زوایا را با دقت بسیار زیادی اندازه‌گیری کند.

دوربین توتال استیشن (total stations)

دوربین نقشه ‌برداری توتال استیشن (Electronic total stations)، دستگاه پیشرفته‌ای است که امکانات دوربین تئودولیت را با ترازیاب ترکیب می‌کند.

از این دستگاه برای اندازه‌گیری زوایای عمودی و افقی و فواصل استفاده می‌شود. اجزای دوربین نقشه ‌برداری توتال استیشن شامل تئودولیت، ترازیاب، گردآورنده داده و نرم‌افزار میدانی است.

دوربین‌های نقشه ‌برداری توتال استیشن معمولاً در نقشه‌برداری زمین برای بررسی‌های توپوگرافی، تقسیم‌بندی زمین (construction staking) و بررسی‌های مرزی (boundary surveys) استفاده می‌شوند.

آن‌ها چندین مزیت از جمله دقت بالا، کارایی و سهولت استفاده را ارائه می‌دهند. هنگام انتخاب یک دوربین توتال استیشن، در نظر گرفتن عواملی مانند دقت، برد و قابلیت‌های مدیریت داده ضروری است.

مراحل نقشه برداری با دوربین

مراحل نقشه برداری با دوربین‌های فوق، مقداری با هم متفاوت است. اما در همه آن‌ها ابتدا لازم است که فرد ژالن‌‌گیر به‌همراه شاخص، به محل مورد نظر رفته و ژالن را به‌وسیله تراز نبشی در محل تراز کند. در نقشه‌برداری ساختمان به متر لیزی نیاز پیدا خواهید کرد. با مراجعه به لینک مربوطه می‌توانید راهنمایی‌های لازم برای انتخاب مناسب‌ترین متر لیزی را دریافت کنید.

همچنین لازم است سه‌پایه دوربین در یک نقطه مرجع -که مختصات آن را می‌دانیم و به همه‌جا دید دارد- نصب شده و پایه‌های آن در زمین فرو رود. سپس دوربین بر روی سه‌پایه قرار گرفته و کاملا تراز گردد.

با در‌نظر‌گرفتن موارد فوق، مراحل نقشه برداری با دوربین‌های مختلف به‌ شرح زیر است؛

مراحل نقشه برداری با دوربین ترازیاب

ابتدا لازم است رسیتال را تنظیم کنید تا پیرابین (crosshairs) مشخص شود. سپس پیرابین را روی میر هدف‌ گرفته و هر عددی که روی سطح شاخص، بر محل تقاطع دو تار رتیکول، روی عدسی قرار می‌گیرد ثبت کنید. در مرحله بعد، فاصله بین نقطه مورد نظر و دوربین را از روی زمین اندازه‌گیری کنید. با کمک این اعداد و استفاده از معادلات ریاضی، می‌توان فاصله بین دو نقطه را محاسبه کرد.

مراحل نقشه برداری با تئودولیت

پیرابین را در نقطه‌ای که باید اندازه‌گیری شود، هدف بگیرید. از دستگیره‌های قفل در کنار تئودولیت استفاده کنید تا آن را روی نقطه مورد نظر فیکس نمایید.

برای سنجش زوایای افقی لازم است عملیات زیر را انجام دهید؛

• عدد روی لمب افقی را‌‌ یادداشت کنید،
• دوربین را روی نقطه بعدی که می‌خواهید زاویه افقی بین آن با نقطه مبداء را محاسبه کنید، هدف گرفته و عدد را یادداشت کنید،
• دو عدد را از هم کم کنید تا زاویه افقی به دست آید.

برای سنجش زوایای عمودی لازم است اقدام‌های زیر صورت گیرد؛

• دوربین را روی خط افق تراز کنید،
• پیرابین را در نقطه‌ای که باید اندازه‌گیری کنید، هدف بگیرید،
• زاویه عمودی را یادداشت کنید،
• با استفاده از روابط ریاضی، زاویه را محاسبه نمایید.

مراحل نقشه برداری با دوربین توتال استیشن

• این دوربین، یکی از مجهزترین و کارآمد‌ترین تجهیزات نقشه برداری با دوربین است که به شما کمک می‌کند، قابلیت‌های دو دوربین قبلی را به سادگی با هم ترکیب کنید.
• این دستگاه دارای مرکز داده برای محاسبات است و کار مهندسین را تا حد زیادی راحت می‌کند.
• برای اطلاع از روش به‌کار‌گیری توتال استیشن، لازم است دستوراتی که در دفترچه راهنمای هر دستگاه ذکر شده است، دنبال کنید.

سخن آخر

همان‌طور که می‌بینید، نقشه برداری با دوربین پیشرفت‌های زیادی کرده است. در حال حاضر، انواع پیشرفته دوربین‌های توتال استیشن برای هرگونه نیاز نقشه برداری با دوربین کاملا مناسب هستند.

با این حال، دوربین‌های ترازسنج و تئودولیت نیز حذف نشده‌اند. هر کدام از آنها کاربرهای خاص خود را دارند و در پروژه‌های مختلفی به‌کار گرفته می‌شوند.