ماشین آلات تراکم خاک

ماشین آلات تراکم خاک یا دستگاه فشرده‌ساز خاک، دستگاهی است که فشار رو به پایین روی خاک، ماسه یا شن اعمال می‌کند تا زمین را فشرده کرده و حفره‌های هوا را پر کند. پس از استفاده از ماشین آلات تراکم خاک، کف زمین می‌تواند وزن سنگین‌تری را روی سطح یکنواخت تحمل کند و به تیم‌های ساختمانی این امکان را می‌دهد تا ماشین‌آلات و سازه‌های سنگین‌تر و بزرگ‌تر را با خطرات ایمنی کمتری مستقر کرده و کار ساخت‌وساز را پیش ببرند. ماشین آلات تراکم خاک با نیروی ایستا یا ارتعاشی زمین را صاف می‌کنند.

تراکم استاتیک از وزن ماشین برای صاف‌کردن زمین زیر آن استفاده می‌کند، در حالی که ابزار‌های ارتعاشی ضربه‌ها و ارتعاشاتی ایجاد می‌کنند که خاک را فشرده می‌کند. با بهره‌بردن از ماشین آلات تراکم خاک در ساخت‌وساز و محوطه‌سازی، تیم‌ها می‌توانند با سنگین‌ترین ماشین‌های خود در زمین‌های پایدار تردد کنند. برای آشنایی بیشتر با ما همراه باشید. 

انواع ماشین آلات تراکم خاک

سه نوع مختلف از تجهیزات خاکبرداری به منظور بهسازی خاک وجود دارد: چکشی یا رامر (rammers)، صفحه‌ای یا بشقابی (Plate) و غلتکی (Roller). هر ابزار مقدار متفاوتی از سطح را پوشش می‌دهد و نیروی متفاوتی را اعمال می‌کند. برای مثال، رامر‌ها و صفحات کوچک‌تر فشار کمتری وارد می‌کنند، این در حالی است که یک کمپکتور غلتکی خاک منطقه وسیع‌تری را پوشش می‌دهد و از وزن عظیم خود برای فشرده‌سازی مواد استفاده می‌کند.

مزایای استفاده از ماشین آلات تراکم خاک عبارت‌اند از:

• افزایش پایداری
• ظرفیت بار بیشتر
• چگالی و تراکم بالاتر برای مقاومت بیشتر در برابر آسیب
• کاهش نشت آب

همه چیز درباره ماشین آلات گودبرداری

در ادامه با ۱۰ نوع متداول از کمپکتورها و ماشین آلات تراکم خاک آشنا خواهیم شد.

۱. پاور رامر (Power Rammer)

چکش‌های برقی که گاهی اوقات به آن‌ها رامر‌های ترانشه نیز می‌گویند، فشرده‌کننده‌های کوچکی هستند که با دست کار می‌کنند. به دلیل اندازه کوچک و وزن سبک آن‌ها، تیم‌های عملیاتی از آن‌ها در حفر سنگر‌ها و خندق‌ها استفاده می‌کنند. با این حال، به دلیل خروجی محدود، برای مواد متراکم که سطح وسیعی را پوشش می‌دهند، مناسب نیستند. رامر‌های قدرتی به‌جای ارتعاش، از نیروی ساکن ضربه فیزیکی برای فشرده‌سازی استفاده می‌کنند.

۲. تامپر ارتعاشی (Vibratory Tamper)

تامپر‌های ارتعاشی از یک صفحه پایه کوچک و فنری برای تولید ارتعاش استفاده می‌کنند. با وجود این که ارتعاشات حاصل از تامپر ارتعاشی، خاک بیشتری را نسبت به ضربه چکش فشرده می‌کند، این دستگاه به‌اندازه تراکم‌کننده‌های صفحه ارتعاشی بزرگ‌تر قدرتمند نیست. تامپر ارتعاشی بشقابی مانند رامر‌ها در فضا‌های محدود بهترین عملکرد را دارند.

۳. تراکم‌کننده‌های صفحه ارتعاشی (Vibrating Plate Compactors)

کمپکتور‌های صفحه ارتعاشی در اندازه‌های مختلفی وجود دارند و می‌توانند از ۴۵.۵ کیلوگرم تا ۱۳۶ کیلوگرم وزن داشته باشند. آن‌ها دارای بزرگ‌ترین صفحات هستند و می‌توانند تا ۱۰۰۰۰ لرزش در دقیقه ایجاد کنند. برخلاف ابزار‌های کوچک‌تر، صفحات ارتعاشی می‌توانند موادی مانند خاک رس و ماسه را فشرده کنند.

۴. غلتک خودکششی (Self-Propelled Roller)

غلتک‌های خودکششی که گاهی اوقات غلتک‌های عابر پیاده، هدایت‌شونده یا پشت سر هم نامیده می‌شوند، نوع خاصی از ماشین آلات تراکم خاک با هدایت دستی هستند. برخلاف مدل‌های بزرگ‌تر، درام‌های آن‌ها حداکثر به عرض ۶۰ سانتی‌متر می‌رسد. در حالی که قدرت این غلتک‌های خودکششی از سایر غلتک‌ها کم‌تر است، به انرژی کمتری برای کار نیاز دارند و در فضا‌های کوچک‌تر به‌راحتی فعالیت می‌کنند.

بیشتر بخوانید: تراکم دینامیکی

۵. غلتک ارتعاشی درام تک (Single Drum Vibratory Rollers)

با استفاده از یک درام ارتعاشی در جلوی کابین، شما این امکان را خواهید داشت که روی سطوح تردد کنید و با یک جفت لاستیک در عقب ( برای متعادل نگه‌داشتن دستگاه)، چندین بار روی زمین حرکت کنید تا سطح به‌طور کامل فشرده شود.

۶. غلتک‌های درام ارتعاشی دوگانه بزرگ (Large Dual Vibrating Drum Rollers)

غلتک‌های درام ارتعاشی دوگانه یا غلتک‌های پشت سر هم شبیه ماشین آلات تراکم خاک تک درام هستند. با این حال، آن‌ها دارای یک درام اضافی در پشت دستگاه هستند و درام اضافی به اپراتور‌ها اجازه می‌دهد تا خاک را در عرض‌های کمتری روی همان سطح فشرده کنند.

۷. غلتک چرخ صاف (Smooth Wheel Rollers)

در حالی که غلتک‌های چرخ صاف می‌توانند خاک و رس را فشرده کنند، طراحی آن‌ها برای فشرده‌سازی شن، سنگ‌های خردشده و ماسه نیز بسیار مناسب است. به همین دلیل اغلب در پروژه‌های راه‌سازی مانند آسفالت بزرگراه‌ها و آزادراه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. به دلیل عدم کشش کافی، تردد با یک غلتک چرخ صاف در جاده‌های خیس بسیار خطرناک خواهد بود.

۸. غلتک استاتیک (Static Roller)

این غلتک‌ها به‌جای ارتعاش، فشرده‌سازی استاتیکی را روی زمین اعمال می‌کنند و با دو یا سه درام به‌عنوان چرخ، این کار را انجام می‌دهند. فشار استاتیک این نوع از ماشین آلات تراکم خاک، سطوح ناهموار را مسطح و صاف می‌کند؛ اما عدم ارتعاش آن‌ها به این معنی است که آن‌ها نمی‌توانند به عمق خاک نفوذ کرده و عملیات فشرده‌سازی را به‌صورت عمیق‌تر انجام دهند.

بیشتر بخوانید: پایدارسازی گود

۹. غلتک پنوماتیک چند تایر (Multi-Tire Pneumatic Roller)

غلتک‌های پنوماتیک دارای لاستیک‌های متعددی هستند که روی دو محور در جلو و عقب خودرو قرار گرفته‌اند. این نوع از ماشین آلات تراکم خاک بر روی ذرات نازک خاک با انسجام بسیار کم بهترین عملکرد را دارند، می‌توانند حتی فشار را روی یک منطقه نسبتاً بزرگ اعمال کنند و از موج‌دار شدن یا فروریختن خاک جلوگیری کنند.

۱۰. غلتک شبکه‌ای یا توری (Grid Roller)

سطح استوانه‌ای یک غلتک شبکه‌ای از میله‌های فولادی به‌هم‌پیوسته تشکیل شده است که شبیه یک جدول و توری فولادی است. این نوع از ماشین آلات تراکم خاک با شکستن سنگ‌های بزرگ و فشار دادن آن‌ها به زیرخاک، کار فشرده‌سازی را انجام می‌دهند.

11. غلتک کفشک دار (Rad Foot Roller)

این دستگاه از یک بخش استوانه‌ای با چندین برآمدگی یا همان کفشک تشکیل می‌شود. کفشک‌‌های این غلتک، مساحت بیشتری را می‌توانند پوشش دهند. غلتک کفشک‌دار، فشار استاتیکی بین 15 تا 40 تن را به زمین وارد می‌کند. در کل این ماشین آلات از سرعت عملیاتی، ضریب تراکم و بهره‌وری بیشتری برخوردار است. خاک‌های چسبنده از گزینه‌های مناسب برای به کارگیری غلتک‌های کفشک‌دار هستند.

سخن پایانی

در این مقاله در مورد ماشین آلات تراکم خاک صحبت کردیم و از نزدیک با انواع رایج ماشین آلات تراکم خاک آشنا شدیم.

شرکت مهندسی ابرند ارائه دهنده تمامی خدمات مربوط به مطالعات ژئوتکنیک، پایدارسازی گود، بهسازی خاک با جدیدترین متدهای روز دنیا پرداخته است.